Malta eriği diğer adıyla Yenidünya veya Eriobotrya japonica, Eriobotrya cinsine bağlı Çin’e özgü bir bitki. Ama nedense bizde önceleriMalta’nın malıymış gibi isimlendirilmiş sonra yeni dünya olmuş ama Japonya’da biwa olarak biliniyormuş ve binyıldan fazla bir süredir yetiştiriliyormuş vesaire.
Kime ne veya ne alaka diyenlerinizi duyar gibiyim.
Bin yıl önce yetiştirilen malta eriğini çocuk yaşlarımızda birkaç evin bahçesinde yetiştirilmiş yada paranın değerinin; ki o zamanlar öyleydi, nelere kadir olduğunu anlayalım diye anne babamızla gitmeye zorlandığımız pazar alışveriştezgahlarında Yenidünya adıyla gördüğümüz zamanlarda, ülkemizdeki hiçkimsenin bu meyvenin adından farklı olarak şimdilerde nerede ise her gün servis edilip bizlere alıştırılmak istenen YENİ DÜNYA Düzeni diye bir yapay düzenden haberi yoktu.
Nasıl ki şimdi çoğu insanın digital dünyanın bizleri sürüklediği yeni oluşumlardan haberinin olmadığı gibi.
Bu yazıyı yazmak için laptop’ımı açtığımda önce Windows kendi önceliklerini haber verip beni update etmem gerekenler üzerinde zorlayıp Word sayfasını açmamakta ısrar ederken, ardından Google Chrome beni seç her şeyini ben sağlayıp üstüne ev yapmasam da Windows yerine beni al diye zorlarken ,Spotify ödeme yöntemini yenile yoksa seni mutlu etmem mesajlarını iletmeden edemedi. Halen bunlara takılı kalırken nerede simdi Blockchain dünyası ve yeni gerçekliklerin tamamen farkında olabilmek ? Doğrudur ona da yeni yeni alışmaya çalışırken aslında atı alan Üsküdar’ı geçti bile.
2011 senesi Ocak ayındailk çıktığında Satoşi Nakamotoicadı Bitcoin sınırlı digital para terminolojisi ile o zaman 1 dolar değerindeyken şimdilerde yüzonbin dolarlardan salınıp seksen bin dolar civarındayeni alıcıları ile tanışmak için bekliyor. Beklenti ise milyon dolar seviyelerine gelebileceği yönünde.
2011’lerde bireysel oyun ve eğlence sanılan yeni yatırım aracı, aslında blok zincirlerde korunan yatırımların geleneksel finansal ve ekonomik modelin geleceğimizdeki yapı taşlarından ilkini önümüze getirmişti. Bireysel ilgi artık kurumsal şirketlerin ilgisine evriliyor.
Finansal işlemler hızla gerçekleştirilirken transfer maliyetlerinin de kabul edilebilir şekilde kurum ve bireylerin lehine olması yeni digital dünyanın kapılarını ardına kadar açmak için zorluyor.
İşlemler gerçekleşirken blockchain sisteminin şeffaflığı işletmelere büyük fırsatlar sunuyor. Şirketler digital dünyada varlıklarını sürdürmek için yavaş yavaş da olsa kripto varlıklarını oluşturmaya ve blok zincirlerde yerlerini sağlamlaştırmaya karar vermiş durumdalar.
Bitcoin,Ethereum,Avalanche gibi kripto paraların digital ödeme yöntemi olarak kabul edilmeye başlaması ile hem yeni nesil tüketici profillerine daha kolay ulaşarak sınırlar ötesi işlemlerde sağlanacak düşük işlem maliyetleri ile şirketlerin büyüme hedeflerine ulaşmaları daha olası görünüyor.
Yıllar öncesinde internet icat olduğunda karşı çıkan insan yada topluluklar şimdilerde Tesla marka araçları artık Bitcoin ile alabileceklerinin farkına varmak üzereler. Microsoft, Google, Apple, Amazon ve pek çoğu artık kripto para ödeme sistemlerine entegre olmaya başladılar.
IBM,Walmart gibi şirketler bugünlerde blokzincir sayesinde tedarik süreçlerinde daha izlenebilir ve güvenli perakende ve tedarik süreç yönetimlerine geçtiler.Gıda da çiftlikten rafa takip eden tüm süreçler artık kullanılan blokzincirler üzerinde kayda geçmeye başladı. Stok yönetimi yerine süreç yönetimi sayesinde şeffaf ,değiştirilemez, güvenli ,tüketici ve kullanıcı dostu.
Blockchain/blokzincir aslında belirli koşullar gerçekleştiğinde otomatik olarak yürürlüğe giren akıllı kontratlardır. Bu özellikle önümüzdeki dönemde sigorta, gayrimenkul ve finans sektöründe büyük kolaylıklar ve sürat kazandırmaya aday. Akıllı kontrat oluştuğunda artık hasar ödemelerinde kontratta belirtilen kriterler gerçekleştiğinde aracılara gerek kalmadan ödemelerin otomatik yapılacağı bir dünyaya evriliyor olacağız.
Kripto yatırımları özellikle ilk on digital coin bazında geliştiği süreçte şirketler sınırlı bulunan bu varlıklarını diledikleri gelecekteki bir süreçte sattıklarında yeni finansal yatırım model ve araçlarında yatırıma çevirerek bilançolarındaki serbest nakit akışlarına daha çok kaynak sağlayarak büyüyecek görünüyorlar.
Blockchain teknolojisi gelişimini internet gelişim sürecinden daha hızlı adapte ediyor ve gelişiyor. Amerika Birleşik Devletleri yönetiminin bu teknolojilere vermeye niyetli göründüğü destekler ile yakın gelecekte digital paralar ile dünya finansal sisteminin yeni yapısı da netleşmeye başlayacaktır.
Süreç her ne kadar hızla gelişmekte olsa da geleneksel yapının bozulması ve finansın el değiştirmesinden korkan gelenekselcilerin bu konuda kaygı ve korku yaratmak için çalıştıklarını da inkar etmiyoruz. Netflix te yeni vizyona giren Zero Day dizisini izlerken konumlar ve isimler değiştirilirse yeni dönem savunucularının hain, gelenekseli koruyanların ise kahraman olarak tanıtılarak mevcut nizamın korunması çabalarındaki benzer örneklerden birini daha algılamakta gecikmiyoruz.
Zaman, insan ihtiyaçlarının toplumsal algılar kontrol edilerek yönlendirildiği ve bireysel özgürlüklerin kısıtlandığı bir döneme denk gelse de su her zamanki akışı ile yolu önümüzde açacak gibi görünüyor.
Zaman malta eriği tadını vermese de yeni dünya düzeni diye tutturulan zaruri çerçeveler içinde oluşturulmaya çalışılan yeni sınırların ötesinde bireysel özgürlüklerin tesisi ile gelecek yeni bir dünyaya doğru hızla evriliyor.
Malta eriği tadında yeni bir dünya da yaşamak güzel olacak.
Malta eriği düzeni ve blockchain
Tarih